Afya

JWTZ linatoa huduma za afya katika hospitali zake mbalimbali nchini ambazo hutibu wanajeshi na raia bila kubagua. Hospitali hizi zina wataalamu stahili na vifaa vya kisasa ili kukabiliana na magonjwa hata yale ambayo ni sugu. Huduma za afya ni moja ya maeneo ambayo JWTZ linajivunia kwani katika eneo hili watanzania wengi wamehudumiwa katika maeneo tofauti. Huduma za afya ya uzazi na mapambano ya kuzuia maambukizi ya virusi vya UKIMWI na nyinginezo zimekuwa zikitolewa kwa wananchi wote.

Malengo ya Jeshi ni kuzidi kujiimarisha katika kutoa huduma za afya kwa watanzania wote. Hili linaenda sambamba na kusomesha madaktari wengi zaidi na kununua vifaa tiba vya kisasa. Matumaini makubwa ya Jeshi ni kuwa, madaktari hawa au hospitali hizi, zitumike kutoa matibabu kwa watanzania wote hasa wakati wa matatizo mbalimbali ikiwemo migomo. Itakumbukwa kuwa, mara kadhaa kunapokuwepo na migomo ya madaktari na Serikali imekuwa ikitumia madaktari wa Jeshi kuokoa maisha ya makumi kwa mamia ya watanzania katika tiba ya dharura. Kwa mfano, tulishuhudia madaktari wa Jeshi wakitoa matibabu katika vitengo vya utabibu vya hospitali ya Muhimbili wakati wa mgomo mwaka 2012. Madaktari hao mabingwa waliopelekwa Muhimbili walikuwa wa fani tofauti ikiwemo upasuaji, magonjwa ya watoto, na hata wataalamu wa magonjwa ya akinamama na magonjwa mengine mbalimbali.

Maendeleo ya huduma za kijamii Jeshini

Uboreshaji wa huduma za Wanajeshi katika kipindi cha miaka 50 tangu kuanzishwa kwa Jeshi la Ulinzi la Wananchi wa Tanzania, kumekuwa na mkazo wa hali ya juu kuhakikisha kuwa huduma bora na za msingi zinapatikana kwa urahisi ili kuwaandaa wanajeshi kuwa tayari wakati wowote kutimiza wajibu kwa Taifa.

Jeshi la Ulinzi la Wananchi wa Tanzania linalo tawi maalum la tiba Jeshini (CMS). Toka kuanzishwa, tawi hilo limekuwa na majukumu mbalimbali kama vile kusimamia utoaji wa huduma za tiba kwa wanajeshi katika viwango stahili. Majukumu mengine ni kusimamia upatikanaji, uhifadhi na ugawaji wa dawa na vifaa tiba katika vituo vyote Jeshini, Kusimamia uendeshaji wa shughuli za baraza la tiba Jeshini, Kusimamia utawala na uendeshaji wa shughuli za afya na tiba Jeshini pamoja na kusimamia utawala na uendeshaji wa shughuli za Chuo cha mafunzo ya fani ya Afya na tiba Jeshini.Tawi la tiba Jeshini linasimamia utawala na uendeshaji wa shughuli zote za mabaraza ya uchunguzi kwa wanajeshi, familia za wanajeshi na wananchi ambao hupata tiba katika hospitali za Jeshi. Tawi la Tiba linalo wajibu wa kuwasiliana na taasisi za uraiani zinazohusika na mambo ya afya kuhusu namna ya uboreshaji na utoaji wa huduma za tiba Jeshini. Tawi la tiba Jeshini linasimamia na kuratibu wanafunzi madaktari wanaofanya mafunzo kwa vitendo katika hospitali za Jeshi. Aidha, tawi hilo pia linasimamia uandaaji wa makadirio ya matumizi ya fedha kwa ajili ya shughuli za utoaji huduma za tiba Jeshini.

Huduma za tiba kwa Wanajeshi zinatolewa kwa mujibu wa kanuni za kijeshi kwa utaratibu wa kuzingatia kanuni na maadili ya kitaaluma. Lakini utaratibu wa utoaji wa huduma kwa wananchi unaendeshwa kwa wao kuchangia huduma wanazopata kwa mujibu wa mwongozo wa taifa wa uchangiaji huduma ya afya.

Wizara ya Afya na Ustawi wa Jamii imekuwa ikishirikiana na Tawi la Tiba Jeshini katika kuhakikisha kuna vifaa tiba vya kutosha ili kuongeza uwezo wa hospitali za Jeshi hususani katika huduma za upasuaji wa jumla (general surgery), ajali na mifupa (Orthopedics) pamoja na huduma za wajawazito na watoto. Hospitali ya Rufaa ya Jeshi Lugalo ina historia ndefu iliyoanzia mwaka 1955 ambapo ilikuwa chini ya miliki ya Jeshi la Malkia wa Uingereza (KAR) kwa wakati huo ikijulikana kama kituo cha mapokezi (Medical Reception Station-MRS). Kituo hicho kilichokuwa na daktari mmoja na uwezo wa kulaza wagonjwa 30 tu na kipaumbele kilikuwa ni kwa askari wa Jeshi la KAR.

Baada ya Uhuru wa Tanganyika mwaka 1961 kituo hicho cha tiba kilipanuka na kuendelea kutoa huduma kwa wanajeshi wa TR. Kwa mara ya kwanza huduma hiyo ya tiba iliwahusu familia za wanajeshi na wananchi waliokuwa wanaishi jirani na maeneo hayo.

Wakati wa vita vya Kagera mwaka 1978 hadi 1979 hospitali hii ilijulikana kama Lugalo Garrison Hospital, ambayo wakati huo wa vita ilipeleka jopo la wataalam wa afya na tiba katika eneo la vita. Jukumu lao lilikuwa ni pamoja na kutoa huduma za matibabu ya dharura kwa wapiganaji wa JWTZ waliokuwa katika uwanja wa medani na raia wa Tanzania na Uganda waliokuwa wakiishi katika maeneo ya uwanja wa vita.

Ili kutoa huduma bora zaidi ya tiba, vilianzishwa vituo viwili vya tiba, kituo kimoja kiliwekwa mahali ilipo hospitali kuu ya mkoa wa Kagera kwa ajili ya kuwahudumia majeruhi wa vita. Kituo kingine kilikuwa sambamba na wapiganaji na baada ya kufika Kampala kituo cha tiba kiliwekwa katika hospitali kuu ya Mulago.

Baada ya vita kumalizika, hospitali kuu ya jeshi ilipeleka tena timu nyingine ya wataalam wa tiba mjini Kampala katika eneo la Mbuya kuunda haspitali nyingine ambayo ilihusika na utoaji tiba kwa majeruhi waliokuwa wahanga wa vita na wananchi wa kawaida. Wakiwa katika uwanja wa mapambano, timu ya wataalam wa tiba walihusika na utoaji wa huduma za afya kwa wagonjwa mbalimbali na mazishi kwa waliofariki katika uwanja wa vita. Baada ya vita kumalizika wataalam wa tiba kutoka Tanzania walihusika na upimaji wa afya za vijana wa Uganda kabla ya kujiunga na Jeshi jipya la Uganda kuchukuwa nafasi ya Jeshi lililokuwa limesambaratishwa.

Awamu ya kwanza ya ukarabati wa Hospitali ya Rufaa ya Jeshi Lugalo (GMH) ulianza rasmi mwaka 1994 kwa msaada wa serikali ya Ujerumani na kukamilika mwaka 2001. Ukarabati huo ulihusisha majengo na vifaa, Jeshi limefanya ukarabati wa hospitali zake za Kanda za Mwanza, Mbeya, Bububu - Zanzibar, Tabora, Mazao, TMA (Arusha) pamoja na kuboresha huduma za tiba kwa wanajeshi na wananchi wanaotegemea vituo vya Jeshi kwa huduma za afya. Pia upo ujenzi wa jengo la kutengeneza viungo bandia (Orthopedic workshop) unaendelea.

Kufuatia upanuzi wa majengo na kupatiwa vifaa vya kisasa katika hospitali ya Rufaa ya Jeshi Lugalo, hivi sasa imekuwa na uwezo wa kutoa huduma bora zaidi kuliko ilivyokuwa awali. Hii inachangiwa na ongezeko la rasilimali watu katika fani za madaktari bingwa, uchunguzi wa mionzi, huduma za maabara, huduma za ujauzito kwa mama na mtoto (RCH), ambapo kumekuwa na ongezeko la mahudhurio ya wagonjwa wa nje kutoka wagonjwa 2000 hadi 4000 kwa mwaka 2013. Mafanikio mengine ya hospitali ni kupanuka kwa kozi za kiganga zinazotolewa na shule ya kijeshi ya tiba Lugalo ambayo inaendelea kuimarika katika utoaji wa mafunzo ya Afya katika fani mbalimbali na madaraja ya ujuzi wa tiba mbalimbali hadi mganga mkuu msaidizi Assistant Medical Officer (AMO) kufuatia kuboreshwa kwa miundombinu ya shule.